Czarny bez (Sambucus nigra) to roślina o wielu zastosowaniach zarówno kulinarnych, jak i leczniczych. Jest znany i ceniony od wieków w medycynie ludowej. Oto szczegółowy opis dotyczący jego zbioru oraz właściwości:
### Zbieranie
1. **Kwiaty**:
- **Czas zbioru**: Zbierane są zwykle w maju i czerwcu, kiedy są w pełnym rozkwicie i mają intensywny, przyjemny zapach.
- **Metoda zbioru**: Kwiaty należy zbierać w suche dni, najlepiej rano po opadnięciu rosy. Ważne jest, aby wybierać tylko te, które są w pełni rozwinięte.
2. **Liście**:
- **Czas zbioru**: Liście można zbierać na wiosnę, zanim pojawią się kwiaty.
- **Metoda zbioru**: Wybieramy tylko zdrowe, zielone liście. Należy pamiętać, że liście są stosowane rzadziej w porównaniu do kwiatów i owoców.
3. **Kora**:
- **Czas zbioru**: Najlepiej zbierać na wiosnę lub jesienią, gdy soki rośliny są w ruchu.
- **Metoda zbioru**: Zewnętrzna kora jest usuwana z młodych gałęzi. Trzeba być ostrożnym, aby nie uszkodzić drzewka.
### Właściwości
- **Kwiaty**: Mają działanie napotne, moczopędne, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Są stosowane w leczeniu przeziębień, grypy, kaszlu, a także jako środek wspomagający w chorobach reumatycznych.
- **Liście**: Działają przeciwbólowo, przeciwzapalnie i mogą być stosowane w okładach na rany czy stłuczenia. Należy jednak pamiętać, że nie są spożywane wewnętrznie.
- **Kora**: Ma właściwości przeczyszczające, ale jest stosowana rzadko i z ostrożnością, ponieważ może być toksyczna w większych dawkach.
Czarny bez może być pomocny osobom cierpiącym na:
- Przeziębienia i grypę, dzięki swoim właściwościom przeciwgorączkowym i napotnym.
- Problemy z układem moczowym z powodu działania moczopędnego.
- Stany zapalne i reumatyzm, dzięki działaniu przeciwzapalnemu.
### Przepisy
1. **Syrop z kwiatów czarnego bzu**:
- **Składniki**: 30 baldachów kwiatowych, 1 litr wody, 1 kg cukru, sok z 2 cytryn.
- **Przygotowanie**: Kwiaty zalewamy wrzątkiem i zostawiamy na 24 godziny. Następnie przecedzamy, dodajemy cukier i sok z cytryn, gotujemy do rozpuszczenia cukru. Przelewamy do butelek.
2. **Napój z kwiatów czarnego bzu**:
- **Składniki**: 10 baldachów kwiatowych, 2 litry wody, 200 g cukru, sok z jednej cytryny.
- **Przygotowanie**: Kwiaty zalewamy wodą, dodajemy cukier i sok z cytryny. Odstawiamy na 2 dni, przecedzamy i przelewamy do butelek.
3. **Herbata z kwiatów czarnego bzu**:
- **Składniki**: 1 łyżka suszonych kwiatów czarnego bzu, 250 ml wrzącej wody.
- **Przygotowanie**: Kwiaty zalewamy wrzątkiem, parzymy przez 10 minut. Przecedzamy i pijemy ciepłą, szczególnie podczas przeziębienia.
Podczas stosowania czarnego bzu pamiętaj o odpowiednich dawkach i konsultacji z lekarzem, zwłaszcza jeśli planujesz używać go jako środek leczniczy.
